Değişken Subap Zamanlaması Nedir? Hangi Motorlarda Kullanılmaktadır?
Bilindiği üzere standart bir motorda emme ve egzoz subapları bulunur. Emme subapları açılarak silindirlere hava ve yakıt girişini sağlarken egzoz subapları yanma sonucu oluşan gazlarının tahliyesini sağlar. Motorun devri yükseldikçe bu subaplar daha hızlı açılıp kapanır. Çok yüksek devirlerde bu subapların açılıp kapanma süreleri çok kısalır ve motora yeterli hava yakıt girişi ve egzoz gazlarının tahliyesi zorlaşır. Buda motorun verimini düşürür. İşte bu yüksek devirlerde subapların açılıp kapanma sürelerinin uzatılması gerekir. Böylece yüksek devirlerde de motordan istenen verim alınabilir.
Yüksek devirlerde ortaya çıkan bu sorun değişken subap zamanlaması teknolojisi kullanılarak aşılmıştır. Her otomobil markası kendi motorunda bunu değişik yöntemler kullanarak sağlamakta ve bu sisteme değişik isimler vermektedir.
Aşağıda otomobil markalarının değişken subap zamanlaması (Variable Valve Timing) teknolojisine sahip motorlar sıralanmıştır.
· MIVEC: Mitsubishi
· Multiair: Fiat
· N-VCT : Nissan
· S-VT: Mazda
· Vanos: BMW
· Ti-VCT: Ford
· VTEC: Honda
· VVT-i: Toyota
· CVVT: Hyundai, Kia, Renault
· Camtronic: Mercedes
· VTi: Peugeot, Citroen
· Variator: VW
· AVS: Audi
Motor subap sisteminde değişken subap zamanlaması, subap zamanlamasının değiştirilmesi ve ya subap açık kalma süresi ve açılma miktarının değiştirilmesiyle sağlanır. Bazı motorlar ise bunların her ikisini birden ayarlayabilir.
Bu sistemin en iyi uygulamalarından olan Honda' ın VTEC sisteminde değişken subap zamanlaması egzantrik miline eklenen daha uzun kamlar sayesinde sağlanmaktadır.
Motor yüksek devirler çıktığında kısa kam bir pim vasıtasıyla uzun kama entegre olur ve uzun kam devreye girerek subapların açılma miktarını arttırır. Buda subapların yüksek devirlerde daha uzun süre açık kalmasını ve silindirlere daha fazla hava yakıt karışımı alınmasını sağlar. Bu da motorun yüksek devirlerde de istenen performansta ve verimlilikte çalışmasını sağlar. Bu uzun kamlar aynı zamanda egzoz gazlarının tahliyesini de daha kolay hale getirir.
Değişken subap zamanlamasına sahip motorlar subapların açılma zamanını sürekli olarak değiştirebilirler.
Daha önce söylediğimiz gibi her marka değişken subap zamanlamasını farklı yöntemlerle gerçekleştirmekte ve farklı isimler vermektedir. Değişken subap zamanlamalı sistemler üstten çift egzantrikli motorların tamamına yakınında kullanılmaktadır.
